Ապահովագրական վճարի գինը որոշելու համար հարկավոր է իմանալ՝

1. Մշակաբույսի տեսակը

2. Ռիսկի տեսակը

3. Հողատարածքի չափը

4. Ապահովագրական ծածկույթ

5. Ռիսկային գոտին

6. Սուբսիդավորման չափը

Ռիսկային գոտի — Հիմք ընդունելով Հիդրոօդերեւութաբանության ծառայության կողմից տրամադրված տեղեկատվությունը՝ պիլոտային մարզերի բոլոր համայնքներին տրվել են ռիսկային կշիռներ կարկտահարության և ցրտահարման համար՝ կախված այս գործոնների հաճախականություններից։

Կան 1-5 ռիսկային գոտի։ Օրինակ՝ Արմավիր մարզի Արևիկ համայնքը գտնվում է կարկտահարության 2-րդ ռիսկային գոտում, իսկ Քաղցրաշենը՝ 4-րդ։ Այսինքն՝ Քաղցրաշեն համայնքում ավելի հաճախ է տեղի ունենում կարկուտ քան Արևիկում, ինչի արդյունքում Արևիկ համայնքի բնակիչները վճարելու են ավելի քիչ գումար ապահովագրության համար, քան Քաղցրաշենի բնակիչները։

Սուբսիդավորման չափը՝ պետությունը սուբսիդավորելու է ապահովագրական վճարը, որն գյուղատնտեսը վճարելու է ապահովագրական կազմակերպությանը։ Սուբսիդիան կազմելու է 50% կարկուտ և հրդեհից ապահովագրելու դեպքում և 60% գարնանային ցրտահարումից ապահովագրելու դեպքում։

Օրինակ՝ գյուղատնտես Գեղամը Արմավիրի մարզի Հացիկ համայքնից է։ Վարդանը ունի 0.5հա ծիրանի այգի, որի համար որպես ապահովագրական ծածկույթ նա ընտրել է 800,000 ՀՀ դրամ (1հա համար)։

Հաշվարկ՝

Ապահովագրության արժեքը = 800,000 x 0.5 x 6.8%

Ապահովագրության արժեքը = 27,200 դրամ

Սուբսիդիա = 50%

Վճարման ենթակա գումար Վարդանի կողմից = 13,600 դրամ տարեկան

ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ՝ Նույն մշակաբույսի և տարածքի համար կարկուտ և հրդեհ, գարնանային ցրտահարությում ռիսկերից միաժամանակ ապահովագրվելու դեպքում ապահովագրության պայմանագրով սահմանված գյուղատնտեսը կստանա 10% զեղչ։

Վնասի գնահատումը իրականացնում են վերապատրաստված մասնագետներ, որոնք սերտիֆիկացվել են Գյուղատնտեսական ապահովագրողների ազգային գործակալության  (ԳԱԱԳ) կողմից:

Վնաս գնահատողների առաջին այցի համար վճարում է ապահովագրական կազմակերպությունը։

Վնաս գնատահողի հետ անհամաձայնության դեպքում, այն կողմը, որը համաձայն չէ արդյունքների հետ, կարող է պատվիրել կրկնակի գնահատում։ Այս դեպքում վնասի գնահատման համար վճարում է այն կողմը, որը պատվիրել է կրկնակի գնահատումը։ Հատուցումը իրականացվելու է համաձայն երկրորդ գնահատման արդյունքների։

ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ՝ Վնասի գնահատումը պատրադիր պետք է տեղի ունենա գյուղատնտեսի ներկայությամբ։ Վնաս գնահատողը ՊԱՐՏԱՎՈՐ Է ծանոթացնել գյուղատնտեսին վնասը գնահատելու մեթոդաբանությանը:

Եթե վնասը տեղի է ունեցել պտղի ծաղկման շրջանում, ապա հաշվվում է այգու բերքատվությունը եւ համեմատվում է միջինացված տվյալների հետ։

Եթե վնասը տեղի է ունեցել պտղի ձեւավորման եւ զարգացման շրջանում, հաշվում է չվնասված պտուղների քանակը եւ համեմատում է միջինացված տվյալների հետ:

Միջինացված տվյալները կազմվել են համաձայն վերլուծության, հաշվի առնելով՝

• Հիմնական բուսաձևային առանձնահատկությունները,
• Կլիմայական եւ ռեգիոնալ պայմանները,
• Այգու տարիքը,
• Տնկման սխեման,
• Պտղի միջին քաշը:

Քայլ 1: Կատարել ինքնուրույն զննում, համոզվելու համար, որ այգին վնասվել է

Քայլ 2: Զանգահարել ապահովագրական կազմակերպություն 48 ժամվա ընթացքում, տեղյակ պահելու համար ապահովագրական դեպքի մասին

Քայլ 3: Սպասել վնաս գնահատողի այցին, միաժամանակ կատարելով ապահովագրական կազմակերպության հրահանգները

Չհատուցվող գումարն գյուղատնտեսի գույքային շահերին հասցված վնասի այն մասն է, որը ենթակա չէ փոխհատուցման ապահովագրական ընկերության կողմից, և մնում է ապահովադրի պատասխանատվության վրա: Գյուղատնտեսության ապահովագրության պայմանագրով սահմանվում է ապահովագրական գումարի (ծածկույթի) նկատմամբ 10% ոչ պայմանական չհատուցվող գումար, որի դեպքում ապահովագրական ընկերությունն ազատվում է համապատասխան չափով հատուցում իրականացնելուց՝ անկախ փաստացի վնասի ընդհանուր չափից: Այսինքն, երբ փաստացի վնասը գերազանցում է ապահովագրական գումարի 10 տոկոսը, ապահովագրական ընկերության կողմից հատուցման ենթակա գումարը հաշվարկելիս փաստացի ընդհանուր վնասից հանվում է ապահովագրական գումարի 10 տոկոսի չափին համապատասխան գումարը:

Ապահովագրական հատուցումն ապահովագրական  պատահար տեղի ունենալու դեպքում ապահովագրողի կողմից ապահովագրության պայմանագրի հիման վրա ապահովադրին կամ շահառուին վճարման ենթակա գումարն է:

Օինակ՝ եթե Գեղամը ապահովագրությունը գնել է Սիլ Ինշուրանսից՝ ապա նե հատուցումը պետք է ստանա Սիլ Ինշուրանսից։

Կախված ապահովագրվող բերքի և ռիսկի տեսակից՝ հատուցման ենթակա վնասի չափը կազմում է.

Կարկուտի և հրդեհի դեպքում՝

• Ծիրանին հասցված վնասի մինչև 100%-ի չափով
• Խաղողին հասցված վնասի մինչև 100%-ի չափով

Գարնանային ցրտահարման դեպքում՝

• Ծիրանին հասցված վնասի 50%-ի չափով կամ մինչև 100%-ի չափով
• Խաղողին հասցված վնասի մինչև 100%-ի չափով

Անկախ այն բանից, թե որքան է կազմում գյուղատնտեսին պատճառված վնասը` տուժողին հատուցում կարող է տրվել ոչ ավել, քան ապահովագրական պայմանագրում նշված ապահովագրական գումարը՝ նվազեցված ոչ պայմանական չհատուցվող գումարը:

Օրինակ՝ Հաշվենք, թե որքան կլինի Գեղամի հատուցումը, եթե Գեղամը կարկուտի հետևանքով կորցրել է բերքի 50%-ը։

Չհատուցվող գումարը = 400,000 x 10%

Չհատուցվող գումարը = 40,000 դրամ

Հատուցում Գեղամին = 400,000 x 50% — 40,000

Հատուցում Գեղամին = 160,000 դրամ։

Այսպիսով՝ վճարելով ընդամենը 13,600 դրամ, Գեղամը ստացավ 160,000 դրամ հատուցում։

Գյուղատնտեսներին հատուցումն իրականացվելու է բերքահավաքի ժամանակաշրջանում, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ կորուստը տեղի է ունեցել ծաղկման բերքի շրջանից առաջ կամ դրա ընթացքում, ինչպես նաև բերքի ամբողջական կորստի դեպքում վնասը կհատուցվի անմիջապես կորստից հետո:

Պատճառն այն է, որ միայն բերքահավաքի ժամանակ վնաս գնահատողը կկարողանա ճշգրիտ հաշվարկել, թե որքա՞ն բերքի կորուստ է ունեցել գյուղատնտեսը։

[1]Ապահովագրության պայմանագիր կնքելիս գյուղատնտեսը կարող է հատուցման առավելագույն չափ ընտրել ապահովագրական գումարի (ծածկույթի) 50%-ը կամ 100%-ը:

Ապահովագրությունը հնարավոր է ձեռք բերել հետևյալ ապահովագրական կազմակերպություններից՝

1. Ռոսգոսստրախ Արմենիա
2. Ինգո Արմենիա
3. Սիլ Ինշուրանս

Ապահովագրությունը գնելու համար անհրաճեշտ փաստաթղթերն են՝

• Անձնագիր
• Հողամասի սեփականության վկայականը, վարձակալության պայմանագիրը կամ այլ իրավական փաստաթղթեր
• Լրացրած ապահովագրական դիմում /տես հավելված 2/

Ապահովագրություն գնելու ժամկետները 2020 թվականի բերքի համար հետևյալն են՝

• Կարկուտի և հրդեհի դեպքում՝ Սեպտեմբերի30-Մարտի25
• Գարնանային ցրտահարման դեպքում՝ Սեպտեմբերի30-Փետրվարի15

Հետագա տարիների համար կգործեն այլ ժամկետներ։

ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ՝ Ապահովագրության արժեքը բոլոր ապահովագրական կազմակրպություններում նույնն է։

ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ՝ Հնարավոր չէ ապահովագրել մեկ կադաստրային վկայագրի կամ վարձակալության պայմանագրի ներքո գտնվող հողատարածքի մի մասը։ Այն պետք է լինի ապահովագրված ամբողջությամբ